15 februari 2025 t/m 09 juni 2025

Nieuw Parijs: van Monet tot Morisot

Dit voorjaar loop je door een bruisend, veranderend Parijs, een Nieuw Parijs. In Nieuw Parijs: van Monet tot Morisot zie je hoe de stad middenin de negentiende eeuw verandert in de plek die we nu zo goed kennen maar nooit helemaal vat op krijgen. Kijk door de ogen van de impressionisten: Monet, Manet, Renoir, Degas, Bazille, Caillebotte, Cassatt en Morisot en laat je meevoeren in de luchtballon van Felix Nadar. Of het nu komt door de stralende pracht of de altijd aanwezige onrust, Parijs verleidt ons steeds weer. 

Eindelijk samen

In 1867 schilderde Claude Monet het uitzicht over Parijs vanaf het balkon van het Louvre. Hij keerde de klassieke kunst daarmee letterlijk de rug toe om het bruisende leven op straat te bewonderen en vast te leggen. Monet zette zijn eigen wereld op de voorgrond. Het werden drie schilderijen: dit is mijn hier en nu, moest Monet hebben gedacht. Deze drie stadsgezichten komen, in nauwe samenwerking met de Alte Nationalgalerie (Berlijn) en Allen Memorial Art Museum (Oberlin, Ohio), eindelijk weer samen in Nieuw Parijs: van Monet tot Morisot.

        

‘Je zult zien dat iedereen het over ons zal hebben.’

- Frédéric Bazille

De wereld aan je voeten

De drie werken staan centraal in deze grote impressionisme tentoonstelling en eromheen wordt het hele verhaal verteld: wat we zo graag koesteren aan de stad, en wat gezamenlijk liever werd vergeten. Parijs was die jaren in beweging, er was leven, de wereld lag aan je voeten. Een ‘leefbare’ stad met groeipijn, die juist degenen die het minste hadden naar de rafelranden dreef. Oorlog en politieke onrust zouden blijvende sporen achterlaten. Uitbuiting was er, net als de blijvende blik op een onzekere toekomst.

La Parisienne

De modieuze Parisienne wordt het toonbeeld van nieuw Parijs. Er zijn ineens openbare ruimtes als warenhuizen en theaters die haar veel meer vrijheid bieden. Het is kijken en bekeken worden. Tijden veranderen, dat is precies wat mode laat zien in het straatbeeld. In Parijs is de nieuwe vrouw overal: van wie couture draagt, wie het maakt, wie het in beeld brengt tot aan wie er naar kijkt en wat dat losmaakt. Tegelijk konden kunstenaressen als Morisot en Cassat niet met mannelijke collega’s het café in, dat was nog altijd not done. Waar bijvoorbeeld Manet of Renoir de parisienne verbeelden als type of symbool voor de stad, verbeelden Cassatt en Morisot vrouwen als individuen.

Links: Auguste Renoir, Le Pont-neuf, 1872, National Gallery of Art, Washington DC rechts: Charles Marville, Haute de la rue Champlain (vue prise á droit),  ca.1877, Museé Carnavalet

Wonen, winkelen, zwoegen

Het nieuwe Parijs was gebouwd over de ruggen van hardwerkende mensen, duizenden metselaars, timmerlieden en andere arbeiders werden aangetrokken – maar de stad werd gebouwd voor de rijken. In Nieuw Parijs: van Monet tot Morisot zie je niet alleen de opkomst van vrije tijd, van reclame, maar ook de gezichten van de mensen die toen over het hoofd werden gezien. Zij die alles mogelijk maakten, zonder van de luxe te mogen proeven.

Veelbelovende toekomst

Er was onrust in de wereld. Pruisen omsingelt de Franse hoofdstad, de mooie nieuwe boulevards, pleinen en parken worden vernietigd. Velen komen om en het Tuilerieën Paleis zal in vlammen opgaan. Maar dat kon Monet in 1867 op dat balkon nog niet weten. Hij keek over de betoverende stad en een veelbelovende toekomst. De tijd van verandering was voor Impressionisten binnen handbereik. Bazille was helder over zijn Impressionisten: ‘Je zult zien dat iedereen het over ons zal hebben.”

De tentoonstelling is samengesteld uit een schat aan schilderijen, tekeningen en foto’s, maar verzamelde ook affiches, briefwisselingen en spotprenten om Parijs 1867 helemaal in kleur te vangen. De tentoonstelling wordt gesteund door tal van museale en particuliere bruikleengevers, met partners als Alte Nationalgalerie (Berlijn), Allen Memorial Art Museum (Oberlin), en anderen zoals Musée Carnavalet – Histoire de Paris (Parijs), The National Gallery of art (Washington), The Metropolitan Museum of Art (New York), Musée d’Orsay (Parijs), Musée Marmottan Monet (Parijs), Museum Barberini (Potsdam) en vele andere collecties.

Voor deze tentoonstelling geldt een toeslag, Klik hier voor meer informatie

 

Deze tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door het Cultuurfonds, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Stichting Zabawas, M.A.O.C. Gravin van Bylandtstichting en De Turing Foundation.